Suodjalanguovllut

Sandebukta landskapsvernområde.
Sandebukta landskapsvernområde. Govven: Birgit Brosø.

Norgga luonddugirjáivuođa áitá eanemusat dat, ahte elliid ja šattuid eallinguovllut biliduvvojit ja biđgejuvvojit. Mii háliidit fuolahit luondduárvvuin ja seailluhit guovlluid, main lea riikkaidgaskasaš, nationála ja guovlluguovdasaš árvu. Danin mii ásahit luonddumehciid, álbmotmehciid ja eará suodjalanguovlluid. Suodjalanguovlluid sáhttá maid ásahit vai seailluhit eanadaga mihtilmasvuođa ja kulturmuittuid.

Suodjalanguovlluid hálddašeapmi

Suodjalanguovlluid hálddašanovddasvástádus juohkása guovddáš- ja báikkálaš eiseválddiid gaskka. Fylkkamánni lea eanaš luonddumehciid hálddašaneiseváldi. 2010 rájes leat fállan gielddaide, main leat eatnamat álbmotmehciin ja stuorra eanadatsuodjalanguovlluin, ahte dat válddášedje badjelasaset hálddašanovddasvástádusa. Leat ásahan máŋggaid gielddaidgaskasaš suodjalanguovlostivrraid. Suodjalanguovlohálddašeaddji, maid stáhta bálkáha, bargá stivrraid čállin.

Hálddašaneiseválddiid váldobargu lea gozihit suodjalannjuolggadusaid ja ráhkadit hálddašan- ja dikšunplánaid. Dain lea maid ovddasvástádus diehtojuohkimis ja suodjalanguovlluid merkemis, ja bálgáid ja šalddiid fuolaheames. Dat dahkkojuvvo dávjá ovttasbarggus Stáhta luonddugeahčuin.

Don oaččut johtit suodjalanguovlluin

Buohkaid vuoigatvuođa (allemannsretten) vuođul don beasat johtit suodjalanguovlluin. Jođedettiin fertet váruhit, ahte it heađuš elliid itge bilit šattuid. Muhtun guovlluin johtin soaitá leat gildojuvvon oasi jagis, ovdamearkka dihte lállin- ja čivganáigge. Eanaš suodjalanguovlluin beassá bivdit ja guolástit, jos lea lotnon bivdo- ja guolástankoartta. Beasat maid murjet ja čoaggit guobbariid.

Ulbmilin lea ráddjet mohtorjohtalusa suodjalanguovlluin, amas heađuštit elliid ja šattuid, dahkat luottaid ja vai olbmot besset vásihit luonddu rieja haga. 

Vis mer